นพ.พัฒน์ศมา วิจินศาสตร์วิจัย
วว.สูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา, วว.เวชศาสตร์การเจริญพันธุ์,
ป.ผ่าตัดผ่านกล้องทางนรีเวช, MClinEmbryol,
EFOG-EBCOG., EFRM-ESHRE/EBCOG.
รูปภาพที่ 1 แสดงค่าปกติของการวิเคราะห์คุณภาพอสุจิตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก 2021
นับว่าเป็นการตรวจพื้นฐานในผู้ชายที่มีปัญหามีบุตรยากมานานแล้วนะครับ โดยมีเกณฑ์ที่กำหนดโดยองค์การอนามัยโลกซึ่งมีข้อมูลเพิ่มเติมและปรับปรุงมาเรื่อย ๆ ล่าสุดก็เมื่อปี พ.ศ. 2564 นี่เอง
การตรวจวิเคราะห์อสุจิ ประกอบไปด้วยการตรวจหลายอย่างมาก ใช้เวลา 2-3 ชั่วโมงด้วยกันกว่าจะตรวจได้ครบทุกองค์ประกอบ เช่น ปริมาตร (volume), ความเข้มข้นของตัวอสุจิ (concentration), %ตัวอสุจิเคลื่อนไหว (%Motility), %ตัวอสุจิปกติ (%Morphology) นอกจากนี้ก็ยังมีค่าอื่น ๆ ที่อาจจะไม่ได้สำคัญมากนัก เช่น %ตัวอสุจิมีชีวิต (%Vitality)
นอกจากนี้ปัจจุบันยังมีการตรวจอสุจิที่ละเอียดมากยิ่งขึ้น เช่น จำนวนโครโมโซม (ปกติอสุจิมี 23 แท่งโครโมโซม หรือครึ่งนึงของเซลล์ร่างกาย), %DNA fragmentation เป็นต้น
เมื่อได้ผลมาแล้วก็จะมาวิเคราะห์ดูว่าอสุจิของคุณนั้นปกติ หรือผิดปกติมากน้อยเพียงใด พอจะรักษาด้วยวิธีเบื้องต้นอย่าง IUI หรือ conventional IVF ได้หรือไม่หรือจะต้องทำ ICSI หรืออาจจะต้องหาอสุจิบริจาคกันเลย
จะเห็นว่าการตรวจอสุจิตามมาตรฐานปัจจุบันต้องใช้สรรพกำลังและเวลากว่าผลทั้งหมดจะออก แต่นวัตกรรมปัจจุบันที่กล้องจาก smart phone ของทุกคนมีกำลังขยายให้ภาพอันคมชัด และ artificial intelligence (AI) กำลังเรียนรู้ใกล้สมองมนุษย์ขึ้นทุกวัน จึงมีการนำเอา AI มาช่วยตรวจอสุจิ อย่างที่ Life by Dr. Pat เราใช้ Lenshooke® มาวิเคราะห์น้ำอสุจิของคนไข้ ทำให้ผล semen analysis ออกทั้งหมดภายในเวลาไม่ถึง 10 นาที และยังมีวีดีโอคลิปให้คนไข้ดูอีกด้วยว่าหน้าตาอสุจิตัวเองเป็นอย่างไรบ้าง ดังตัวอย่างในวีดีโอด้านล่างนี้ครับ
รูปภาพที่ 2 แสดงวีดีโอที่ได้จากการวิเคราะห์คุณภาพอสุจิด้วย AI ที่ใช้ที่คลินิก LIFE by Dr. Pat